- ผู้ปกครองมักคิดว่า ฟันน้ำนมไม่สำคัญ ถอนทิ้งก็คงไม่เป็นไร เพราะเดี๋ยวก็มีฟันแท้ขึ้นมาแทน ซึ่งนั่นเป็นความเข้าใจผิด เพราะฟันน้ำนมมีบทบาทสำคัญมาก ต่อลักษณะการขึ้นของฟันแท้
- เด็กประถมก็สามารถจัดฟันได้แล้ว ไม่จำเป็นต้องรอจนถึงวัยรุ่น หลายปัญหาอาจสามารถหลีกเลี่ยง หรือลดความรุนแรงได้ หากได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ
- วัยรุ่นบางคนที่มีปัญหาเรื่องขนาดขากรรไกร ทันตแพทย์จัดฟันอาจไม่แนะนำ ให้เสี่ยงจัดฟันในตอนนี้ เนื่องจากอาจทำให้ความผิดปกติยิ่งแย่ลงไปอีก แต่จะให้รอดูอาการ จนถึงวัยเข้ามหาวิทยาลัย
เด็กควรจัดฟันตอนอายุเท่าไหร่
โลกเปลี่ยนไปเร็วมาก สมัยนี้เด็กประถมก็จัดฟันได้แล้ว คุณพ่อคุณแม่สามารถนำเด็กๆ อายุต่ำว่า 10 ปี มาตรวจกับทันตแพทย์จัดฟันได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องรอจนถึงวัยรุ่น สมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งออสเตรเลีย แนะนำให้พาเด็กอายุ 7-10 ปี ไปตรวจกับทันตแพทย์จัดฟัน เพราะหากพบปัญหาการสบฟันที่ผิดปกติ เด็กวัยนี้ก็สามารถจัดฟันได้แล้ว
ช่วยลดความรุนแรงของปัญหา
ในความเป็นจริง อายุไม่ใช่ปัจจัยหลักในการพิจารณาเรื่องจัดฟัน แต่ปัจจัยที่สำคัญก็คือ ความผิดปกติของการสบฟันที่เกิดกับเด็ก ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ก็ตาม ก็ควรได้รับการตรวจและรักษาโดยทันตแพทย์จัดฟัน โดยทั่วไป การจัดฟันในเด็กอายุต่ำว่า 10 ปี มักเป็นการจัดฟันบางส่วน จุดประสงค์ก็เพื่อการรักษาเฉพาะบริเวณ เพื่อป้องกันเบื้องต้น หรือช่วยลดความรุนแรงของปัญหา ซึ่งเมื่อเด็กโตพอ ก็มักจะต้องจัดฟันทั้งปากต่อไป
ฟันน้ำนม คือเครื่องมือรักษาช่องว่างในขากรรไกร เพื่อกันพื้นที่ให้ฟันแท้ขึ้น แต่หากต้องถอนฟันน้ำนมทิ้ง ก่อนเวลาอันควร ก็อาจทำให้ฟันแท้ที่จะขึ้นขาดพื้นที่ ไม่สามารถงอกขึ้นมาได้ตามธรรมชาติ
ฟันสบคร่อมในเด็ก หน้าอาจเบี้ยว
หลายปัญหาอาจลดความรุนแรงได้ หากได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ เช่น อาการฟันสบคร่อม ที่ฟันล่างสบคร่อมทับฟันบน ในเด็กหากทิ้งไว้ไม่รักษา ขากรรไกรอาจมีขนาดผิดปกติ ทำให้ใบหน้าเว้า หน้าเบี้ยว และอาจทำให้เกิดความผิดปกติ ที่ข้อต่อขากรรไกรได้
ภาพตัวอย่างการรักษาฟันสบคร่อม หากลูกหลานมีความผิดปกติดังกล่าว ควรรีบพามาพบทันตแพทย์จัดฟัน เพื่อหาทางรักษาเสียตั้งแต่เนิ่นๆ
เครื่องมือจัดฟันสำหรับเด็ก
การจัดฟันในเด็ก ทันตแพทย์จัดฟันอาจใช้เครื่องมือแบบถอดเข้าออกได้ (Removable Appliances) หรือใช้เครื่องมือแบบติดแน่นมัดด้วยยางสารพัดสี (Metal Braces) แบบที่เราเห็นกันทั่วไป การใช้เครื่องมือแบบถอดเข้าออกได้ มีข้อเสียที่สำคัญคือ มันต้องอาศัยความร่วมมือของผู้ป่วย หากเด็กไม่ยอมใส่เครื่องมือ การรักษาก็จะไม่ประสบความสำเร็จ ดังนั้นในเด็กบางคน ทันตแพทย์จึงใช้เครื่องมือแบบติดแน่นแทน
ฟันน้ำนม อย่าคิดว่าไม่สำคัญ
พ่อแม่ผู้ปกครองหลายคนมักคิดว่า ฟันน้ำนมของลูกหลานไม่สำคัญ ถ้าฟันน้ำนมผุ ถอนทิ้งไปก็คงไม่เป็นไร เพราะเดี๋ยวก็มีฟันแท้ขึ้นมาแทน นั่นเป็นความเข้าใจผิด เพราะฟันน้ำนมมีบทบาทสำคัญมาก ต่อลักษณะการขึ้นของฟันแท้ หากต้องสูญเสียฟันน้ำนมก่อนเวลาอันควร ก็อาจทำให้ฟันแท้ขึ้นผิดที่ผิดทาง ซ้อนเก ทำให้เกิดปัญหาการสบฟันที่ผิดปกติตามมา ต้องมาเสียเงินค่ารักษา หรือเสียค่าจัดฟันอีกในอนาคต การรักษา เป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุเท่านั้น
ฟันน้ำนมนั้นมีความสำคัญ การดูแลฟันน้ำนมของลูกหลานให้ดี สามารถช่วยลดปัญหาการสบฟันที่ผิดปกติ และลดค่าดูแลรักษาในระยะยาวได้
ฟันน้ำนม กับปัญหาฟันแท้หาย
หนึ่งในผลลัพธ์ จากการสูญเสียฟันน้ำนมก่อนเวลาอันควรก็คือ ฟันหาย เพราะฟันขึ้นเองไม่ได้เองตามธรรมชาติ แต่กลับไปฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกร ฟันน้ำนม คือเครื่องมือรักษาช่องว่างตามธรรมชาติในขากรรไกร เพื่อกันพื้นที่ให้ฟันแท้ขึ้น แต่หากต้องถอนฟันน้ำนมทิ้ง ก่อนเวลาอันควร ก็จะทำให้ขาดความสมดุลของฟันที่เหลือในช่องปาก ฟันซี่อื่นอาจเคลื่อนตัวเข้ามาในช่องว่าง ของฟันน้ำนมที่ถูกถอนไป ทำให้ฟันแท้ที่จะขึ้นขาดพื้นที่ ไม่สามารถงอกขึ้นมาได้ตามธรรมชาติ
เด็กฟันแท้หาย จัดฟันอาจช่วยได้
หากลูกหลานฟันแท้หาย ขึ้นไม่ครบ ควรพามาพบทันตแพทย์จัดฟัน เพราะอาจช่วยดึงฟันที่ฝังให้งอกขึ้นมาได้ ลูกหลานของเราจะได้ไม่ต้องเป็นคนฟันหลอ หรือไม่ต้องใส่ฟันปลอม ไม่ต้องใส่รากฟันเทียม
ตัวอย่างการรักษา จัดฟันเพื่อดึงฟันฝังในเด็กวัยรุ่น
ความสวยงามของใบหน้า
นอกเหนือจากเรื่องการบดเคี้ยว และปัญหาสุขภาพด้านอื่นๆ แล้ว ปัญหาเรื่องฟันหาย โดยเฉพาะฟันหน้า หรือการสบฟันที่ผิดปกติแบบอื่นๆ ยังอาจส่งผลต่อเรื่องความสวยงามของใบหน้าอีกด้วย เนื่องจากปากและฟัน คิดเป็นพื้นที่ถึง 1/3 ของใบหน้า หากมีอะไรผิดปกติบริเวณนี้ ก็อาจส่งผลต่อใบหน้าอย่างชัดเจน ดังนั้นการพาลูกหลานมาตรวจ ตอนอายุยังน้อย หากพบปัญหาความผิดปกติ ก็อาจป้องกัน ผ่อนหนักให้เป็นเบา หรือแก้ไขได้ก่อน
อาการฟันสบคร่อม ที่ฟันล่างสบคร่อมทับฟันบน ในเด็กหากทิ้งไว้ไม่รักษา ขากรรไกรอาจมีขนาดผิดปกติ ทำให้ใบหน้าเว้า หน้าเบี้ยว
บางครั้งก็ต้องรอ พ่อแม่ไม่ควรตามใจ
เด็กวัยรุ่นบางคน ที่มีปัญหาเรื่องขนาดขากรรไกรผิดปกติ บางครั้งทันตแพทย์จัดฟัน อาจยังไม่แนะนำให้จัดฟันในขณะนั้น แต่จะให้รอดูพัฒนาการความผิดปกติ ของกระดูกขากรรไกร จนถึงช่วงวัยเข้ามหาวิทยาลัย เนื่องจากความผิดปกติบางอย่าง หากไปฝืนจัดฟัน นอกจากแทบจะไม่ได้ช่วยอะไรแล้ว ก็อาจทำให้ความผิดปกติของผู้ป่วยแย่ลงไปอีก ปัญหาเรื่องขากรรไกรผิดปกติ เป็นสิ่งที่ทันตแพทย์ ไม่สามารถทำนายหรือควบคุมได้ ขึ้นอยู่กับลักษณะกรรมพันธุ์ของแต่ละคน ถ้ามันไม่ได้แย่ อย่างที่มีความน่าจะเป็น อันนี้ก็โชคดีไป แต่ถ้าไม่ ก็เป็นเรื่องน่าเสียดาย
หน้าที่ของพ่อแม่
มาถึงตรงนี้ เราคงได้เห็นกันแล้วว่า การจัดฟันไม่ใช่เรื่องแฟชั่น ไม่ใช่แค่เรื่องสวยงาม แต่มันคือการรักษาความผิดปกติของร่างกาย ได้เห็นว่าฟันน้ำนมนั้นมีความสำคัญ สามารถช่วยลดปัญหาการสบฟันที่ผิดปกติ ลดค่าดูแลรักษาในระยะยาว และยังมีผล ต่อเรื่องความสวยงามของใบหน้าอีกด้วย เด็กคืออนาคตของชาติ เนื่องจากประเทศไทยกำลังจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ เด็กเกิดน้อย ดังนั้นเด็กทุกคนจึงมีค่า คุณพ่อคุณแม่ ที่อยากให้ลูกฟันสวย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของคุณภาพชีวิตที่ดี ก็ควรพาลูกหลานมาพบทันตแพทย์ตั้งแต่ยังเด็ก ตลอดจนช่วยดูแลรักษาสุขภาพช่องปากของเด็กๆ ให้ดี
อย่าคิดว่า ถ้าฟันน้ำนมผุก็แค่ถอนทิ้ง หรือมีอะไรก็ค่อยไปหาหมอ ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุเท่านั้น